“…Τι περιμένουμε στην αγορά στο ΟΣΚΑΡ συναθροισμένοι;
Είναι η όπερα να φθάσει σήμερα… ”
Με αυτά και με εκείνα έφτασε και στην πόλη μας η όπερα. Kαι όχι κάποια τυχαία, η Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης, από τις σημαντικότερες του κόσμου.
Και ξεκίνησε ξαφνικά καβγάς μεγάλος! Όχι για το αν η όπερα είναι καλή σαν είδος τέχνης, ούτε αν η επιλογή της Μετροπόλιταν είναι η καλύτερη. Αυτά λίγο νοιάζουν τους περισπούδαστους επικριτές. Κανείς τους σχεδόν δεν εξέτασε αν το ίδιο το γεγονός είναι καλό, χρήσιμο, σημαντικό.
Αυτό που τους ενδιέφερε μόνο, είναι το πόσο θα μας κοστίσει ως Δήμος. Για την ακρίβεια πόσο ΑΚΡΙΒΩΣ θα μας κοστίσει.
Γράφτηκαν λοιπόν απο κάποιους σελίδες ολόκληρες για τον ακριβή μέχρι πεντάρας, που λέει και ο Μπρέχτ, υπολογισμό το αναλυτικό κόστος. Πήραν τα κομπιουτεράκια φωτιά! Και έγιναν οι “μεγάλες αποκαλύψεις”.
Μάλιστα, με αναφορά λεπτομερή στο σε ποιόν θα πάει κάθε πεντάρα. Ονομαστικά! Έτσι, για να δείχνουμε με το δάκτυλο και αυτούς που θα κερδίσουν από όλη αυτή την ιστορία. Να ξέρουμε ποιους άλλους θα τιμωρήσουμε στην κεντρική πλατεία για το σκάνδαλο, μαζί βέβαια με την δημοτική αρχή.
Και ναι, προκύπτει ότι υπάρχει πρόβλημα μείζον:
“Η δημοτική αρχή ψεύδεται. Δεν θα στοιχίσει 700 ευρώ την παράσταση, όπως δήλωσε ο δήμαρχος!” μας αποδεικνύουν οι “λογιστές της όπερας”. “Στην πραγματικότητα, θα στοιχίσει 1.143 ευρώ και 37 λεπτά!”
Τουτέστιν; 443 ευρώ και 37 λεπτά παραπάνω! (*) Δηλαδή θα πρέπει να κοπούν 17 (δεκαεπτά) ολόκληρα εισητήρια επιπλέον για να καλυφθεί η διαφορά!
Εννοείται πως κανείς τους δεν υπολογίζει καν την πιθανότητα η πόλη μας να έχει και …χρηματικό κέρδος από τα εισητήρια, εκτός από ό,τι κερδίζει πολιτιστικά. Ούτε εξετάζουν την αξία του γεγονότος. Ούτε το ότι η πόλη μας παρουσιάζεται και ακούγεται σαν ένας από τους τόπους που φιλοξενούν το σημαντικό αυτό γεγονός. Και ας διεκδικούμε τον τίτλο μιας πόλης του πολιτισμού καθώς αυτός αναγνωρίζεται ένας από τους πυλώνες που μπορούν να στηρίξουν την ανάπτυξή μας.
Ούτε αποτιμούν την αντίστοιχη προβολή της Καβάλας από έναν από τους μεγαλύτερους τηλεοπτικούς σταθμούς σε ώρες υψηλής τηλεθέασης. Όλα αυτά δεν ενδιαφέρουν τους “λογιστές της πεντάρας”. Καθώς κοστίζουν 443 ευρώ και 37 λεπτά παραπάνω από όσα ειπώθηκε, μην ξεχνιόμαστε.
Επιτρέψτε μου ένα απλό συμπέρασμα. Αν η όπερα έκανε 700 ευρώ, θα ήταν μία αποδεκτή ιδέα. Αλλά όχι και 1.143 ευρώ και 37 λεπτά! Αν είναι για τόσα, έ τελικά είναι μία απαράδεκτη ιδέα.
Ακούω την δήμαρχο Βεροίας κα Ουσουλτζόγλου να δηλώνει περήφανη ότι στην δική της πόλη, έρχονται και από τις διπλανές για να απολαύσουν την εκδήλωση. Και τον δήμαρχο Λέσβου κο Βουνάτσο να λέει ότι όλο το νησί γιορτάζει και συμμετέχει.
Και σκέφτομαι: Οι άνθρωποι αυτοί είναι εκτός τόπου και χρόνου; Δεν έχουν κρίση; Δεν έχουν ανεργία; Δεν βλέπουν ότι όταν υπάρχουν προβλήματα δεν πρέπει να ακούμε όπερα; Για να μην πω, δεν πρέπει να γίνεται κανένα πολιτιστικό γεγονός;
Στην Αθήνα, η Εθνική Λυρική Σκηνή έκανε πριν λίγο καιρό κάτι πρωτότυπο: νοίκιασε ένα διόροφο λεωφορείο όπως αυτά του Λονδίνου, το γέμισε μουσικούς και σολίστ της Λυρικής που περιδιαβαίνοντας τις πλατείες της πόλης, έκαναν στάσεις και τραγουδούσαν γνωστά κομμάτια από δημοφιλείς όπερες.Το έκανε για να φέρει την τέχνη κοντά στους απλούς πολίτες, μέσα στην κρίση. Καθώς η όπερα ξεκίνησε και σε πολλές χώρες παραμένει καθαρά λαϊκό θέαμα, απέχοντας πάρα πολύ από το να είναι “αριστοκρατικές φιέστες”!
Η ιδέα είχε μεγάλη επιτυχία. Στην Αθήνα βέβαια που, όπως η Βέροια και η Μυτιλήνη, κατοικείται από ανθρώπους που δεν τους άγγιξε η κρίση. Που δεν καταλαβαίνουν πως όταν υπάρχουν προβλήματα κανεις δεν πρέπει να ασχολείται με τον πολιτισμό.
Ευτυχώς που το λεωφορείο της Λυρικής δεν περνάει και από την Καβάλα: κουδούνια θα του κρεμούσανε κάποιοι. Με τις ντουντούκες και τα πλακάτ θα το περιμένανε!
Αυτα όμως συμβαίνουν αλλού. Εδώ όμως στην πολιτιστικά ώριμη Καβάλα, αυτά δεν περνάνε. Εδώ υπάρχουν άγρυπνοι Λέοντες και Λεονταράκηα (ναι, με ήτα, όχι με γιώτα), που περιφρουρούν την τάξη, το σωστό, το πρέπον. Και δεν θα αφήσουν να περάσει έτσι, τέτοια εκτροπή. Αυτό έλειψε να επιτρέψουμε κάποιους να πάνε να παρακολουθήσουν όπερα – άκουσον άκουσον – σε τέτοιους χαλεπούς καιρούς. Τι και αν έχουν να πληρώσουν το εισητήριο. Πρέπει να τους κράξουμε, να τους λοιδωρήσουμε! Και κυρίως να καυτηριάσουμε την απόφαση της δημοτικής αρχής που διανοήθηκε να μας φέρει όπερα μέσα στην κρίση.
Η συζήτηση στερείται σοβαρότητας. Και στο οικονομικό σκέλος της, αλλά κυρίως ώς προς το πραγματικό, το πολιτιστικό.
Άραγε πόσο θα μειωνόταν η ανεργία στην Καβάλα, αν η πόλη δεν συμμετείχε; Πόσα μαγαζιά λιγότερα θα έκλειναν; Τι θα κερδίζαμε πραγματικά; Θαρρώ ότι με όλα αυτά αγγίζουμε την καρδιά, τον ορισμό του λαϊκισμού.
Το προσεγκίζουμε με συλλογιστική του παζαριού του Σαββάτου: “Μάστορα, πόσο πάει το κιλό η όπερα; Aαα, φωτιά είσαι, αδελφάκι μου. Θα πάρω μπρόκολα!”
Η παραγωγή πολιτισμού είναι εξίσου υποχρέωση του κάθε Δήμου, όπως και όλα τα άλλα, τα καθημερινά. Όποιοι δεν το βλέπουν, ή όποιοι το βλέπουν αλλά το αποκρύπτουν εκ του πονηρού, έχουν σοβαρό θέμα ιεράρχησης, για να χρησιμοποιήσω μια μάλλον κομψή φράση.
Ειλικρινά λυπάμαι για όλη αυτή την συζήτηση. Αισθάνομαι ότι προβάλλει μία στρεβλή εικόνα για την πόλη μας που δεν μας τιμάει. Ούτε ως πόλη, ούτε ως κοινωνία που θέλει να θεωρείται πολιτιστικά ώριμη. Μας αδικεί.
Η ποιότητα ζωής δεν μετριέται μόνο με πεζοδρόμια και κομμένα χόρτα. Μετριέται και με την ψυχαγωγία, τον πολιτισμό, την τέχνη που μπορεί να δώσει βαθιές ανάσες, ακριβώς μέσα στην κρίση. Πιστεύω πως καλύτερη στιγμή για την εκδήλωση αυτή, δεν θα μπορούσε να επιλεγεί. Τώρα είναι η στιγμή και μακάρι να έχει συνέχεια. Μακάρι να την αγκαλιάσει η πόλη και να την στηρίξει, κόντρα σε όλους τους μίζερους, μικρόψυχους “λογιστές της πεντάρας” που τα κόβουν όλα μικρά σαν την σκέψη τους.
Κόντρα σε όποιους πιστεύουν πως κατέχουν πάντα την απόλυτη αλήθεια. Που μονοπωλούν την κοινωνική ευαισθησία, αρνούμενοι σε κάθε άλλον το δικαίωμα αυτό. Λες και τους παραδόθηκε, κληρονομικό δικαιώματι!
Θα ήθελα κλείνοντας να αφιερώσω στους “λογιστές της πεντάρας”, μία φράση του Μπρέχτ όπου αναφερόμενος στο βιβλίο, την καλλιέργεια και τη τέχνη, λέει:
“Η τέχνη δεν είναι ένας καθρέφτης που βάζουμε απέναντι στην πραγματικότητα, είναι το σφυρί που δίνει μορφή στην πραγματικότητα”.
Για να συμπληρώσει προτρέποντας:
“Πεινασμένε, πάρε ένα βιβλίο: είναι όπλο! ”
